Medicatie na bariatrische chirurgie

Na een bariatrische ingreep verdient de inname van een aantal geneesmiddelen extra aandacht. Wij adviseren u hier graag over.

NSAID's

NSAID's (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen) kunnen na bariatrische chirurgie eerder aanleiding geven tot klachten (irritatie van het maagslijmvlies, ontstaan van ulceraties). Wij adviseren daarom deze medicatie alleen voor te schrijven op strikte indicatie en dan altijd samen met een protonpompremmer. Wanneer het pijnbestrijding betreft, adviseren we als eerste paracetamol. Bij onvoldoende effect kan voor Zaldiar of Tramadol worden gekozen.

Trombocytenaggregatie-remmers

Bij gebruik van acetylsalicylzuur 80mg of carbasalaatcalcium 100mg adviseren we een protonpompremmer voor te schrijven. Bij het gebruik van P2Y12-remmers  zoals Clopidogrel of Prasugrel is een protonpompremmer niet nodig.

Vitamine K–antagonisten (Fenprocoumon en Acenocoumarol)

Alleen het multivitamine supplement WLS  maximum van FitForMe bevat vitamine K, WLS Maximum wordt gebruik bij de meer malabsortieve operaties zoals distalisatie, bilopancreatische diversie of duodenal switch   De hoeveelheid vitamine K (300 µg) is feitelijk te laag om van invloed te zijn op de stollingsstatus. Het is echter raadzaam om patiënten te adviseren om het gebruik van deze multivitamine door te geven aan de trombosedienst. Voor het multivitamine supplement WLS Forte en optimum, die  gebruikt wordt na een gastric bypass en gastric sleeve  geldt dit niet. Dit supplement bevat namelijk geen Vitamine K.

Bifosfonaten

Deze medicijnen kunnen slokdarmulcera veroorzaken bij bemoeilijkte passage. Voorbeelden hiervan zijn risedroninezuur (Actonel) en alendroninezuur (Fosamax). Het advies is om deze medicatie zoveel mogelijk te vermijden. Als alternatief kunt u kiezen voor een jaarlijkse intraveneuze toediening van Zoledroninezuur.

Sommige antibiotica

Tetracyclines (bv. Doxycycline) kunnen irritatie van oesophagus-en maagslijmvlies veroorzaken. Tevens zijn er aanwijzingen voor een verminderde opname van Doxycycline. Dit wordt veroorzaakt omdat het duodenum ‘gebypassed’ is (dit geldt alleen na een gastric bypass operatie). Sommige antibiotica, waaronder tetracyclines, hebben een interactie met calcium- en ijzerpreparaten. Wij adviseren daarom om multivitaminen en calciumpreparaten minstens twee uur apart van het antibioticum in te nemen.

Diuretica

Na een bariatrische ingreep is er, onder andere door een verminderde inname van groente en fruit, een verhoogde kans op een tekort aan kalium. Hiermee moet u rekening houden bij het voorschrijven van een diureticum. Een kaliumsparend diureticum heeft daarom de voorkeur. Diuretica in combinatie met metformine bij patiënten met Diabetes Mellitus, kunnen in de eerste maanden na de operatie, met name bij een slechte vochtinname, ernstige problemen geven in de vorm van lever- en nierfunctiestoornissen.

Kaliumsuppletie

In het algemeen is er een zeer beperkte plaats voor het oraal aanvullen van kalium. Kaliumtabletten kunnen laesies geven in oesophagus, maag en duodenum (ontsteking, erosies, ulcera). Wanneer na bariatrie kaliumsuppletie is geïndiceerd, dan heeft kaliumchloride in opgeloste vorm met water of vruchtensap, de voorkeur.

Psychofarmaca en anti-epileptica

De plasmaspiegel van deze middelen in het lichaam is van groot belang voor het therapeutisch effect. De opname van deze middelen kan veranderen na een bariatrische ingreep. Extra controle op het plasmaspiegel zowel pre-operatief als postoperatief is geïndiceerd. Wanneer nodig adviseren wij de dosering aan te passen.

Orale anticonceptie

Er zijn onvoldoende kwalitatief goede studies beschikbaar om met zekerheid te zeggen dat orale anticonceptie veilig is na bariatrische chirurgie. Wij adviseren daarom om over te stappen op een andere vorm van anticonceptie. De eerste voorkeur gaat uit naar een Mirena spiraal. De prikpil wordt ontraden omdat deze de kans op osteoporose vergroot.

Levothyroxine

Bij een eenmalige dagdosering is het advies deze het liefst ’s ochtends, een half uur voor het ontbijt op een lege maag, in te nemen met wat vloeistof. Levothyroxine kan een interactie aangaan met ijzerpreparaten. Daarom is het aan te bevelen om levothyroxine minstens twee uur apart van de multivitaminen en van andere medicatie in te nemen.

Slow release preparaten

Na een gastric bypass is het theoretisch gezien denkbaar dat ‘slow release’-preparaten (SR-preparaten) mogelijk minder goed worden opgenomen. De dunne darm is immers ingekort waardoor het absorptieoppervlakte kleiner is. In Nederland is er nog geen eenduidig advies omtrent het omzetten van een SR-preparaat in een andere preparaatvorm. We adviseren om patiënten die SR-preparaten gebruiken (zoals antihypertensiva of SSRI’s) te monitoren en wanneer nodig de medicatie aan te passen (dosering ophogen of indien mogelijk overzetten op een standaard dosering waarbij de inname meerdere keren per dag is).

Middelen bij obstipatieklachten

Kort na een bariatrische ingreep kampen sommige patiënten met obstipatieklachten. Dit wordt mede veroorzaakt doordat de inname van voeding en vocht beperkt is. Om deze klachten te verlichten kunt u starten met het voorschrijven van Psylliumzaad of Movicolon en indien klachten aanhouden is  magnesiumoxide een optie-. Het voordeel van magnesiumoxide is dat  dat patiënten minder vocht hoeven in te nemen in vergelijking met middelen als Psylliumzaad of Movicolon. Een alternatief is lactulose of bisacodyl. Echter gezien de bijwerkingen (winderigheid en darmkrampen) zijn deze middelen minder geschikt.

Middelen bij anemie

Als er sprake is van een ijzergebreksanemie kunt u ferrofumaraat voorschrijven (bijvoorbeeld 1 daags 400 mg of twee- tot driemaal daags 200 mg ). Dit kan het best ingenomen worden tijdens de maaltijd, tegelijk met vitamine C (bijvoorbeeld een tablet van 50 mg per keer) om de absorptie van ijzer te bevorderen.